Page 84 - Raporti Vjetor 2024
P. 84

Shënime mbi Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2024                                                                     Shënime mbi Pasqyrat Financiare të Konsoliduara për vitin e mbyllur më 31 dhjetor 2024
         (shprehur në USD, nëse nuk është shënuar ndryshe)                                                                                                                                                  (shprehur në USD, nëse nuk është shënuar ndryshe)





          1. Probabiliteti i humbjes                                                                                          Tabela në vijim paraqet ndryshimet në vlerën kontabël bruto të kredive për klientët me koston e amortizuar.
          Probabiliteti i humbjes është modeluar në bazë të modelit të një faktori Merton. Qasja për të modeluar pikëpamjet në kohë dhe PD   NDRYSHIMET NË VLERËN KONTABËL BRUTO TË HUAVE PËR KLIENTËVE ME KOSTO TË AMORTIZUAR
          makroekonomike është e ndarë në tri hapa të ndryshëm: - Hapi i parë është kalibrimi i PD-ve të grumbulluara TTC; - Hapi i dytë është
          që të përfshijë informacionin që kërkon përpara dhe të transformojë PD-të e grumbulluara TTC në PIT PD; - Hapi i fundit është për të   31 Dhjetor 2024   Kredi Individuale                      Kredi Korporatë
          përshkruar konvertimin e PDs PIT në TTC PDs pas një horizonti të caktuar.

                                                                                                                                                     Niveli 1    Niveli 2    Niveli 3    Totali    Niveli 1    Niveli 2    Niveli 3    Totali
          Normat e humbjes janë thelbësore për llogaritjen e probabilitetit të humbjes (PD) dhe për vlerësimin e ECL.
          Banka përdori norma të brendshme të humbjes për segmentet e binzenesit dhe individëve dhe norma të jashtme të humbjes për
          segmente të tjerë. Një sërë variablash makroekonomikë me burim nga FMN, duke përfshirë të dhënat historike duke filluar nga 1990 deri   Balanca më 1 janar    797,608,777  16,352,732  10,898,933  824,860,442  774,268,994 115,519,724  40,174,661  929,963,379
          sot dhe parashikimet për katër vitet e ardhshme nën supozimet e tre skenarëve: bazë, më i miri, dhe i përkeqësuar, janë konsideruar   2024
          në modelimin PD-ve të PIT.
          Për llogari të pa vlerësuara, PD llogaritet duke përdorur PD-në nominale të ponderuar të të gjitha llogarive të vlerësuara brenda të njëjtit   Transferimi në Nivelin 1   5,212,981  (5,047,588)  (165,393)  -  14,940,497  (14,176,900)  (763,597)  -
          sistem vlerësimi.                                                                                                   (nga 2 ose 3)


          2. Humbja e rezultuar nga mospagesa (LGD)                                                                           Transferimi në Nivelin 2   (7,908,207)  8,359,266  (451,059)  -  (14,964,382)  15,033,303  (68,921)   -
                                                                                                                              (nga 1 ose 3)
          Humbja e rezultuar nga mospagesa është definuar si përqindja e ekspozimit në mospagim (EAD) që humbet përfundimisht në rast të
          mospagimit të një kundërpartie, pas të gjitha rikuperimeve të mundshme nëpërmjet shitjes së kolateralit ose procedurave të arkëtimit.
          Sa i përket portofolit të klientëve të kredisë, LGD është modeluar duke u bazuar në vlerën e kolateralit dhe një numër parametrash të   Transferimi në Nivelin 3   (2,846,201)  (1,835,341)  4,681,542  -  (3,382,207)  (4,734,126)  8,116,333  -
                                                                                                                              (nga 1 ose 2)
          tjerë, si: kohën nga mospagesa deri në posedimin e tij, mundësia e pagesës, mundësia e posedimit,  koha nga mospagesa deri në
          fshirje, zbritja në shitje etj. Të gjithë këto parametra janë llogaritur nga të dhëna të brendshme historike.
                                                                                                                              Aktive financiare të blera
                                                                                                                              ose të origjinuara me   323,478,616  1,098,101  1,247,044  325,823,761  325,968,778  13,193,022  2,266,347  341,428,147
          Një aktiv i kolateralizuar i humbur mund të lëvizë nëpër faza të ndryshme pas parazgjedhjes. Banka mund të marrë kolateralin (“Posedim”)
                                                                                                                              risk kreditor
          në mënyrë që ta shesë atë (“Shitje”) dhe të kompensojë humbjen e mundshme për shkak të mospërmbushjes së kundërpartisë.
          Posedimi i kolateralit mund të bëhet vullnetarisht (“dorëzimi i çelësave”) ose nëpërmjet procesit gjyqësor (procedura gjyqësore). Dhe
                                                                                                                              Çregjistrimi i aktiveve
          shitjet mund të kryhen nga institucioni (pas marrjes së posedimit) ose me anë të vetë-shitjes së konsumatorit. Në datën e shitjes së   financiare   (76,273,305)  (1,497,839)  (627,116)  (78,398,260)  (71,007,320)  (15,728,171)  (4,177,067)  (90,912,558)
          kolateralit, çdo zhvlerësim njihet në PASH (shpenzimet e shlyerjes) dhe mund të ndodhin rikuperimet pasuese (arkëtimi i borxheve
          qoftë të brendshme ose të jashtme). Shlyerja ndodh kur ka një mungesë në shitjen e kolateralit. Mbyllja dhe shërimet ndodhin kur të
          papaguara të plota janë rikuperuar me të parën duke rezultuar në mbylljen e llogarisë (dmth. Asnjë kreditim). Kurimi i referohet llogarive   Ndryshimet për shkak
                                                                                                                              të modifikimeve që
          të mbyllura dhe të rikuperuara.                                                                                     nuk kanë rezultuar në   (73,291,752)  (1,516,803)  (909,216)  (75,717,771) (115,787,874)  (28,198,702)  (3,316,665)  (147,303,241)
                                                                                                                              çregjistrim
          Për llojet e pasiguruara të pasurive, vlera e kolateralit duhet të jetë 0 dhe modeli aktual zbatohet ende duke marrë parasysh mbledhjen
          e borxhit të pastër. Në dritën e këtij procesi të rikuperimi, Banka përcakton LGD si (humbje) e pritshme.
                                                                                                                              Zëra jashtë bilanci     (961)         -  (2,709,977)  (2,710,938)     -          -  (1,801,004)  (1,801,004)
          Për llogaritë e thesarit, projekteve dhe financave të strukturuara, Banka aplikoi LGD fikse prej 25% për ekspozime të siguruara dhe 45%
          per ekspozimet e pasiguruara, referuar kuadrit rregullator të Basel III. Për portofolet e thesarit, projekteve dhe financave të strukturuara,
          vlerat e LGD-ve janë caktuar në nivel të tipit të aktivit.                                                          Kursi i këmbimit dhe   (23,624,872)  (193,250)  (189,352)  (24,007,474)  (30,611,025)  (1,589,592)  (1,931,261)  (34,131,878)
                                                                                                                              ndryshimet e tjera
          3. Ekspozimi në Mospagim (EAD)
          Një aktiv mund të ketë një lloj amortizimi të përshtatur, linear ose principal në maturim. Për aktivet me një lloj amortizimi të përshtatur,   Balanca bruto më   942,355,076  15,719,278  11,775,406  969,849,760  879,425,461  79,318,558  38,498,826  997,242,845
                                                                                                                              31 dhjetor 2024
          oraret e ripagimit përdoren për të vlerësuar EAD. Për aktivet pa ndonjë lloj amortizimi, supozohet një plan i ripagimit linear. Për ekspozimet
          jashtë bilancit, kërkohet që të mbahen dispozita kundër angazhimeve të padërguara. Përllogaritja e BKT për vlerat e faktorit të konvertimit
                                                                                                                              Shumat bruto përfshijnë principalin dhe interesin. Tarifa e shtyrë e pa amortizuar nuk përfshihet.
          të kredisë (CCF) është në përputhje me kërkesat e Bazel II sipas qasjes së standardizuar: “Angazhimet me një maturim fillestar deri në
          një vit dhe angazhimet me një maturim fillestar mbi një vit do të marrin një CCF prej 20% dhe 50%. “Supozimet e hershme të ripagimit/
          rifinanciamit gjithashtu përfshihen në përllogaritje. Megjithatë, shlyerjet e hershme konsiderohen të jenë 0 për të gjitha aktivet, pasi të
          dhënat historike të Bankës sugjerojnë ndikim material të parëndësisishëm.








        29                                                                                BANKA KOMBËTARE TREGTARE
   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88   89